فناوری بهتر صفحه‌ نمایش برای تلویزیون؛‌ LCD یا OLED؟

با منسوخ‌شدن فناوری پلاسما، حالا LCD و OLED به تنها گزینه‌های موجود در تلویزیون‌های بالارده بازار تبدیل شده‌اند. حتما می‌پرسید پس LED چه می‌شود؟ چیزی به نام تلویزیون LED وجود خارجی ندارد و این عبارت تنها یک حقه‌ بازاریابی است و اگر فکر می‌کنید که صاحب یک تلویزیون LED در خانه‌تان هستید، اشتباه می‌کنید. LCD یا OLED؟ این سؤال که تا چند سال پیش به صورت LCD یا پلاسما مطرح می‌شد، از آن دست سؤال‌های دوقطبی مثل اندروید یا iOS است. با این تفاوت که برای پاسخ‌دادن به این سؤال، نظر شخصی و سلیقه کمتر مطرح است.

چیزی به اسم تلویزیون LED وجود ندارد

به گزارش زومیت، تلویزیون‌هایی که به آنها LED گفته می‌شود در واقع فقط تلویزیون‌های LCD هستند که نور زمینه‌ آنها توسط LEDهای سفید تأمین می‌شود. عبارت LED در این تلویزیون‌ها تنها مربوط به نحوه‌ تأمین نور پس‌زمینه (Backlit) می‌شود، نه چیزی بیشتر. درحالی‌که OLEDها فناوری کاملا متفاوتی دارند که در آن اصلا از نور پس‌زمینه استفاده نمی‌شود. متأسفانه بسیاری از مردم فکر می‌کنند که یک تلویزیون LED در خانه‌شان دارند، درحالی‌که تلویزیون آنها در واقع LCD است. اگر تلویزیون نسبتا جدیدی دارید که در پنج سال گذشته آن را خریداری کرده باشید، به احتمال زیاد یک تلویزیون LCD یا پلاسمای تخت با رزولوشن Full HD یا ١٩٢٠×١٠٨٠ پیکسل و استاندارد رنگ sRGB / Rec دارید. از تلویزیون‌های قدیمی که بگذریم به تلویزیون‌های جدید می‌رسیم که به ٤K هم مشهور هستند. این تلویزیون‌ها رزولوشنی دوبرابر Full HD داشته و تعداد پیکسل‌هایشان هم چهاربرابر آن است. نکته مهمی که در اینجا باید به آن توجه داشت، این است که تلویزیون‌های Ultra HD نمی‌توانند رزولوشن یا حیطه‌ رنگ محتواهای غیرUHD و قدیمی را افزایش دهند. OLEDها (یا LEDهای ارگانیک) قطعات نازک و جامدی هستند که نور رنگی را مستقیما تابش می‌دهند. نمایشگرهای OLED به سرعت در حال بهبود هستند و سایز صفحات، روشنایی و بهره‌وری مصرف انرژی آنها به طور مرتب در حال افزایش است. آنها احتیاجی به نور زمینه و قطعات نوری اضافی ندارند و در نتیجه به طرز قابل توجهی نازک‌تر (ضخامت پنج میلی‌متر در مدل‌های ۶۵اینچی) و سبک‌تر از نمایشگرهای LCD هستند. صفحات OLED برای اولین‌بار در سال ۲۰۱۰ در محصولات مصرفی ظاهر شدند. ال‌جی نسل اول تلویزیون‌های OLED ٥٥ اینچ Full HD خود را در سال ۲۰۱۳ معرفی کرد، که تا آن زمان بهترین نمایشگر تلویزیونی به شمار می‌رفت که دیسپلی‌میت آن را تست کرده بود. تقریبا تمامی نقدوبررسی‌ها اتفاق نظر داشتند که تلویزیون ال‌جی از بهترین تلویزیون‌های پلاسما و LCD موجود در بازار در آن زمان از لحاظ تولید تصاویرِ باکیفیت، بهتر عمل می‌کرد. تلویزیون OLED ال‌جی که دیسپلی‌میت در آزمایش خود از آن استفاده کرده است نه تنها از لحاظ اندازه بزرگ‌تر است، بلکه کیفیت تصویر و عملکرد بهتری هم دارد. وضوح تصویری که چشم انسان قادر به تشخیص آن است در وهله‌ اول به فاصله‌ شما از صفحه نمایش بستگی دارد. در مرحله‌ بعد عوامل دیگری مثل قدرت بینایی، زاویه دید و نور محیطی هم در تشخیص رزولوشن تأثیر دارند. برای فاصله‌های متداول، تلویزیون‌های Full HD تصاویر را با کیفیت بسیار خوبی نمایش می‌دهند. تلویزیون‌های Ultra HD، تصاویر را حتی در فواصل نزدیک و برای افرادی که بینایی آنها ٢٠/٢٠ است هم با کیفیت عالی به نمایش می‌گذارند. یک فیلم Full HD پس از فرایند upscale و پخش در تلویزیون Ultra HD همچنان Full HD باقی می‌ماند. برای دیدن بهترین کیفیت تصویر روی هر نمایشگر و تلویزیونی، نیاز به شرایط تماشای ایده‌آل است. این شرایط عبارت از تاریکی مطلق بدون وجود هرگونه نور محیطی و مشاهده‌ صفحه دقیقا در مقابل مرکز تلویزیون است (این مکان به «Sweet Spot» مشهور است). اول از همه نور محیطی وجود دارد و بازتاب آن در صفحه باعث پایین‌آمدن کنتراست و کاهش وضوح تصویری که توسط چشم انسان قابل درک است، می‌شود. دوم اینکه تنها یک نفر می‌تواند از زاویه‌ Sweet Spot به تماشای تلویزیون بپردازد و کاهش کیفیت تصویر با افزایش زاویه دید بسیار قابل توجه است. هر دو این شرایط طبیعی تأثیر زیادی روی کیفیت تصویر دارند. صفحات دارای انحنا اولین بار در سال ۲۰۱۳ معرفی شدند. این انحنای کم، هدف مهمی دارد: بازتاب نور محیط با داشتن انحنا در صفحه تلویزیون به شدت کاهش پیدا می‌کند و موجب بهبود کنتراست و کاهش اعوجاج تصویر در زاویه‌ها و فواصل بیشتر می‌شود.

روشنایی تصویر

روشنایی بالا ضعف کنتراست ناشی از تابش نور محیط را جبران می‌کند. تلویزیون ال‌جی حالت تصویری به نام Cinema mode برای استفاده در شرایط نور محیطی پایین دارد و تلویزیون سامسونگ هم حالتی به نام Movie mode برای همین منظور در نظر گرفته است. در سوی دیگر برای شرایطی با بیشترین نور محیطی ال‌جی حالتی با نام Vivid mode و سامسونگ هم حالت Dynamic mode را در تلویزیون‌های خود قرار داده‌اند. روشنایی (Luminance) نمایشگرها با واحد شمع بر مترمربع (که به «نیت» مشهور است) اندازه‌گیری می‌شود. OLEDها نمایشگرهایی هستند که رنگ سیاه کامل با میزان روشنایی صفر نیت تولید می‌کنند. در نتیجه نسبت کنتراست (Contrast Ratio) و بازه دینامیک (Dynamic Range) آنها بی‌نهایت است. نتیجه‌ ملموس این اعداد و ارقام این است که تلویزیون OLED شما رنگ سیاه تیره‌تری را به نمایش می‌گذارد، به‌طوری‌که هنگامی که تصویر سیاهی در صفحه به نمایش دربیاید، نمایشگر از قاب سیاه پیرامون تلویزیون قابل‌تشخیص نیست و تمام بدنه، یکپارچه به نظر می‌رسد.

تیرگی موضعی )Local Dimming( مختص LCD

تلویزیون‌های LCD سامسونگ از قابلیتی به نام تیرگی موضعی برخوردار هستند. اساس کار این فناوری به این صورت است که نور زمینه به ۱۸۰ قسمت (با آرایش ۱۸ در ۱۰) تقسیم می‌شود که در صورت نیاز هر کدام از این قسمت‌ها می‌توانند خاموش شوند. در تلویزیون‌های LCD متداول نور زمینه به صورت یکپارچه است و حالتی به‌جز روشنی و خاموشی کامل وجود ندارد. فناوری تیرگی موضعی به تلویزیون سامسونگ اجازه می‌دهد در نقاط تیره‌ صفحه نور زمینه را خاموش کند، درحالی‌که در دیگر نقاط روشن صفحه نور زمینه همچنان روشن است. در تصاویر زیر مزیت‌ و محدودیت فناوری تیرگی موضعی به‌خوبی دیده می‌شود. در تصویر اول یک عکس که در حاشیه دور تا دور آن یک خط سفید وجود دارد، در تلویزیون‌ها به نمایش درآمده است و در تصویر دوم یک خط افقی که از مرکز نمایشگر می‌گذرد، دیده می‌شود. یک باور نادرست شایع دیگر هم این است که تلویزیونی که حیطه‌ رنگ بالاتری دارد، استانداردهای پایین‌تر را هم به‌خوبی نمایش می‌دهد. در حقیقت اگر تلویزیون UHD هنگام نمایش محتوای قدیمی Full HD از استاندارد جدید (که حیطه رنگ به‌مراتب بزرگ‌تری دارد) استفاده کند، نه‌تنها رنگ‌ها را بهتر نشان نمی‌دهد، بلکه آنها را با کیفیت بدی به نمایش خواهد گذاشت. تلویزیون‌های بزرگ معمولا توسط چندین نفر که در مکان‌ها و زوایای متفاوتی قرار دارند، مشاهده می‌شوند. تلویزیون OLED ال‌جی همان‌طور که انتظارش را داشتیم، تغییرات نسبتا کمی را در زوایای مختلف نشان می‌دهد، درحالی‌که تلویزیون LCD سامسونگ تغییرات بیشتری را با افزایش زاویه‌ دید به خود می‌بیند.

جمع‌بندی
تلویزیون‌های OLED از تمامی مزایای تلویزیون‌های پلاسما (که توسط بسیاری از خوره‌های فیلم به تلویزیون‌های LCD ترجیح داده می‌شد) برخوردار هستند و حتی در بسیاری از زمینه‌ها عملکرد بهتری از پلاسما به نمایش می‌گذارند. هرچند نسل جدید تلویزیون‌های LCD پرچم‌دار هم بهبود قابل‌ملاحظه‌ای نسبت به ال‌سی‌دی‌های متداول سنتی دارند. تلویزیون OLED ال‌جی بدون‌شک بهترین تلویزیونی است که تابه‌حال آن را آزمایش کرده است. تلویزیون OLED ال‌جی در مواردی که همیشه پلاسماها نسبت به LCD برتری داشتند، حتی از بهترین تلویزیون‌های پلاسما هم بهتر عمل می‌کند. در حقیقت این تلویزیون حتی از مانیتورهای ۵۰‌هزاردلاری CRT حرفه‌ای سونی (که تا همین اواخر استاندارد طلایی برای کیفیت تصویر به شمار می‌رفتند) هم بهتر عمل می‌کند. در آزمایش‌های دیسپلی‌میت تلویزیون OLED ال‌جی در تمامی شاخه‌ها به جز روشنایی از تلویزیون LCD سامسونگ بهتر عمل کرد. تنها عامل بازدارنده برای انتخاب یک تلویزیون OLED قیمت نسبتا بالای آن است که در صورت کاهش قیمت، این نوع تلویزیون‌ها برنده مطلق رقابت خواهند بود.